خواص دارویی بذر چقندر و چقندر
چغندر گیاهی می باشد با فواید بسیار که پخته ی آن را لبو گویند . بخش های خوراکی این گیاه هم برگ آن می باشد و ،هم ریشه آن. در برگ های این گیاه در طول روز قند تولید می شود و هنگام عصر اگر برگ آن را خام بخورید کاملاً شیرین است. مصرف شیره ی چغندر نیز از قدیم رواج داشته است و رنگ زیبای آن موجب می شده که آن را مانند خون انسان بدانند. چغندر حاوی مقدار زیادی عنصر پتاسیم ، فسفر ، کلسیم ، گوگرد ، ید ، آهن و مس است و همچنین عناصر بسیار کمیابی مثل روبیدیوم (RUBIDIUM) و کاسیوم (CAESIUM) در آن وجود دارد. کربوهیدرات ، کمی پروتئین و ویتامین هایی چون B1 و B2 ، نیاسین ، B6 ، B12 و C در آن موجود است.
خواص درمانی تخم چغندر قند
بذر یا تخم چغندر قند در طب سنتی طبع گرم و خشکی دارد به همین دلیل، برای افراد با مزاج بلغمی (خلط طبعی سرد و مرطوب) بسیار مفید است.
بذر این گیاه سرشار از ویتامین ب و ث است که سبب افزایش سیستم ایمنی بدن می شود. این دانه دارای خواص ضد التهابی است به همین دلیل دم کرده آن باعث کاهش و تسکین سرفه می شود.
تخم چغندر یکی از بهترین تنظیم کننده قاعدگی نامنظم است. به علاوه، برای درمان بی نظمی ادرار و تکرر ادرار کمک می کند.
خون ساز است و برای درمان کم خونی موثر واقع می شود.
تخم چغندر دارای خواص ضد سرطانی نیز می باشد. دمنوش و عصاره این بذر باعث پیشگیری و جلوگیری از رشد سلول های سرطانی به ویژه سرطان روده و سرطان بیضه می شود.
استفاده از تخم چغندر کوبیده شده با روغن زیتون یا بادام به پیشگیری و درمان ریزش مو کمک می کند.
مصرف منظم دمنوش بذر چغندر برای مغز مفید است و باعث تقویت حافظه و اعصاب می شود.
تقویت کننده کبد و کلیه است.
روند هضم غذا را بهبود می بخشد و به علاوه، اشتها آور است.
توجه:
مصرف بیش از حد آن برای معده مضر است.
شیره ی چغندر سیستم گردش خون را بهبود می بخشد و به عملکرد سیستم ایمنی کمک می کند. از جمله خواص دیگر شیره ی چغندر :
1- کمک به جذب 2- آهن و تولید گلبول های قرمز خون (برای زنانی که از کم خونی رنج می برند مفید است) 3- کمک به حفظ سلامت سلول ها 4- کمک به حفظ سلامت کل بدن با کمک 5- آنتی اکسیدان های موجود در آن 6- کمک به جذب بهتر بسیاری از مواد مغذی 8- کمک به حفظ سلامت 9- کبد (پاک کننده ی عالی صفراست) 10- افزایش باروری
خواص دارویی چغندر :
– خوردن چغندر پخته رعشه را معالجه می کند و بسیار آرام بخش است.
– لبو به علت دارا بودن عناصر کمیاب از بیماری جذام جلوگیری می کند. فسفر دارد ، پس برای مغز و اعصاب مفید است.
– برای استحکام استخوان ها مفید است.
– لبو با اینکه 17 درصد قند دارد، ولی خنک است و این خاصیت خنکی در برگ آن بیشتر است . از این رو آب لبو برای التهاب مثانه، رفع یبوست و بیماری های پوست مفید است.
– لبو ویتامین های A و B و C دارد از این رو اشتها آور است و بهتر است همیشه به سالاد افراد کم وزن اضافه شود.
مصرف چغندر لکه های سفیدی که در پوست بدن پدید آمده و موجب مرض پیسی می شود را از بین می برد. از این رو امام محمد باقر ( ع ) فرمودند : قوم بنی اسرائیل از لکه های سفیدی که در بدن خود مشاهده می کردند ، به حضرت موسی شکایت نمودند. حضرت موسی این مطلب را به خداوند عرضه کرد. به موسی وحی شد که به بنی اسرائیل فرمان ده تا گوشت گاو را با چغندر بخورند تا شفا یابند. حتی برگ چغندر نیز خواص بسیاری زیادی دارد که از آن جمله؛
– برگ خام چغندر آرام بخش و خنک است و اگر پخته شود موجب نفخ نمی شود.
– برگ خام چغندر ورم طحال را بهبود می بخشد.
– جهت درد مفاصل و نقرس سودمند است (چون مقدار زیادی آنتی اکسیدان دارد).
– شستشوی سر با جوشانده ی برگ چغندر شوره و چربی مو را از بین می برد و ضد شپش است.
– قرار دادن دست و پای ترک خورده در آب گرم شده ی برگ چغندر موجب بر طرف شدن عارضه می شود.
– جوشانده ی برگ چغندر کلاً برای پوست و مو بسیار مفید است و ضد جوش ، ضد ورم ، ضد ریزش مو ، ضد کک و مک و سوختگی با آفتاب است.
امام رضا ( ع ) فرمودند : به بیماران خود برگ چغندر بخورانید ، زیرا در برگ چغندر شفاست و ضرری در آن نیست و موجب آرامش است.
پس چه خوب است از این سبزی در غذاهایی مثل آش استفاده کنیم.
همه ما لبو خورده ايم و در روزهاي سرد زمستاني از مزه خوشايند آن لذت برده ايم . اين خوراكي خوشمزه همان چغندر پخته است كه قند دارد و مزه شيرين ودوست داشتني آن هم به همين علت است . اين ماده غذايي داراي خواص مفيد بسياري است و سرشار از عناصر و مواد معدني ارزشمندي براي بدن است .
درباره چغندر قند و خواص شگفت انگيز آن در زيرمي خوانيد:
دانشمندان چغندر قند را با نام Beta vulgaris مي شناسند و انگليسي زبان ها به آن Beets مي گويند . چغندر گياهي است كه بشر با آن آشنايي ديرينه دارد و شواهد نشان مي دهد كه در حدود چهار قرن پيش از ميلاد هم مردم با خواص درماني آن آشنا بوده اند. چغندر در ابتدا در ناحيه مديترانه و شرق اروپا وجود داشته ، ولي در حال حاضر در بيشتر نقاط دنيا كشت مي شود.
شايد خيلي از ما ندانيم ، ولي چغندر چند نوع دارد كه عمده آنها يكي چغندر معمولي است كه به رنگ بنفش تيره يا قرمز رنگ است و ديگري چغندر قند كه رنگ زرد روشن داشته ودر سراسر دنيا از آن براي استخراج شكر استفاده مي كنند.
اين گياه مفيد داراي برگ هاي پهن ودرشت و گلوله مانند يا مخروطي شكل است.ريشه كلفت چغندر، مواد غذايي به خصوص ساكاروز را در خود ذخيره مي كند.
در واقع برگ هاي بزرگ چغندر در روز در مقابل نورآفتاب ساكاروز مي سازند و در شب آن را به ريشه مي دهند. چيزي كه ما به عنوان لبو مي شناسيم،ريشه چغندر است .
خواص چغندر
چغندر داراي ويتامين هايي چون A ، B6 و C است و عناصر كلسيم ، منيزيم ، فسفر ، آهن ، روي ، پتاسيم و مس را نيز در خود دارد. چغندر داراي مقادير قابل توجهي فولات نيز هست . مصرف اسيد فوليك در دوران بارداري مفيد است . البته خوردن مكمل هاي اسيد فوليك براي اكثر مادران باردار ضروري است و خوردن چغندر نمي تواند جاي مكمل اسيد فوليك را بگيرد. درباره مصرف مكمل ها نيز حتما با پزشك مشورت كنيد.
چغندر به عنوان يك ملين عمل مي كند و براي برطرف كردن يبوست مفيد است . همچنين به خاطر داشتن قند و مواد معدني ، بسيار مقوي مي باشد.
البته مصرف زياد چغندر براي برخي افراد نيز مموع است . كساني كه ديابت دارند و قند خونشان بالاست ، نبايد به مقدار زياد ، چغندر خام يا لبو بخورند. همچنين برخي كودكان با خوردن چغندر واكنش هاي حساسيتي از خود نشان مي دهند. در ضمن كساني كه دچار سوء هاضمه هستند نيز نبايد در خوردن چغندر افراط كنند.
خوردني پرطرفدار فصل سرما
خوردن اين گياه به خاطر داشتن مقادير زيادي آنتي اكسيدان، در تسكين درد مفاصل و نقرس مفيد خواهد بود.
اين گياه داراي آهن است ، پس به كساني كه دچار كم خوني هستند و براي برطرف كردن اين مشكل دارو مصرف مي كنند كمك خواهد كرد. به خاطر داشته باشيد كه هرگز گياهان يا ميوه هايي كه خواص اين چنين دارند را با داروها جايگزين نكنيد و مطابق دستور پزشك ، داروهايتان را مرتب مصرف كنيد. اين غذاها كمك كننده هستند ، ولي در اكثر اوقات نمي توانند جاي داروها را بگيرند.
خواص چقندر پخته(لبو) خوراک پرطرفدار فصل سرما
شيره چغندر هم از ديرباز مورد استفاده قرار مي گرفته است . اين ماده نوشيدني بسيار مناسبي است كه به جذب آهن و توليد گلبول هاي قرمز كمك مي كنيد . به علاوه شيره چغندر توانايي سيستم ايمني بدن را نيز افزايش مي دهد. اين گياه مفيد داراي كلسيم نيز مي باشد ، بنابراين خوردن آن به حفظ استحكام استخوان ها كمك مي كند.
برخي از تركيبات موجود در 100 گرم چغندر پخته در آب نمك
انرژي : 46 كيلوكالري
آب : 82/4 گرم
پروتئين : 2/3 گرم
كربوهيدارت: 9/5 گرم
فيبر : 2/3 گرم
قند كل : 8/79 گرم
چربي كل : 0/1 گرم
كلسترول: صفر
ويتامين A: 4/5 ميكرو گرم
معادل كاروتن : 27 ميكرو گرم
ويتامين D: صفر
ويتامين E: صفر
ريبوفلاوين:0/01 ميلي گرم
ويتامين B6 :0/04 ميلي گرم
نياسين:0/1 ميلي گرم
فولات :110 ميكرو گرم
ويتامين B12 :صفر
ويتامين C : 5 ميلي گرم
آهن: 0/8 ميلي گرم